Thời của tin học và kỹ thuật số người ta dễ quên đi cái tên Polaroid của máy chụp ảnh lấy ngay. Thế nhưng chỉ cách đây hai mươi năm, loại máy chụp ảnh này vẫn còn làm mưa làm gió trong thị trường máy ảnh.
Và khi nói đến loại máy ảnh Polaroid này người ta nhớ ngay đến Edwin Land, nhà phát minh ra loại máy ảnh thần kỳ, người bắt đầu câu chuyện cổ tích về chiếc máy chụp ra ảnh ngay lập tức.
Trong ít nhất 3 thập kỷ liền từ cuối những năm 50 đến đầu những năm 80 của thế kỷ 20, máy ảnh Polaroid đã trải qua một thời kỳ hoàng kim rất dài. Khi đó tất cả những người thích ảnh đều mong muốn có bằng được một chiếc máy Polaroid thần kỳ có thể cho ra ảnh ngay sau khi chụp.
Công ty Polaroid do Edwin Land thành lập cách đây gần 70 năm hiện vẫn còn tồn tại đến bây giờ và vẫn chuyên về sản xuất các loại máy ảnh. Mặc dù máy chụp ảnh lấy ngay đã qua thời kỳ hoàng kim, từ khi xuất hiện máy ảnh kỹ thuật số, nhưng công ty Polaroid vẫn trung thành với các sản phẩm chính của mình là máy chụp ảnh lấy ngay do Edwin Land phát minh.
Không chỉ là ông chủ, là người thành lập công ty Polaroid nổi tiếng, Edwin Land còn được khâm phục là nhà phát minh kỳ tài. Theo số liệu thống kê, hiện nay ông vẫn là một trong năm người có nhiều nhất số lượng bằng sáng chế trên thế giới. Tổng cộng Edwin Land được đăng ký cấp bản quyền cho 533 phát minh khác nhau. Và đương nhiên đại đa số các phát minh sáng chế của ông thuộc về lĩnh vực thiết bị, công nghệ máy chụp ảnh.
Say mê nghiên cứu khoa học
Edwin Land có tên đầy đủ là Edwin Herbert Land. Ông sinh ngày 7 tháng 5 năm 1909 tại Bridgeport thuộc bang Connecticut, Mỹ. Edwin Land là con trai duy nhất của một thương nhân, ông Harry Land chuyên nghề kinh doanh sắt thép.
Edwin Land đã có được học hành rất bài bản. Theo định hướng của gia đình, Edwin Land sẽ phải học một ngành khoa học rồi sau đó là học quản trị kinh doanh. Năm 1926, khi mới 17 tuổi, Edwin Land bắt đầu vào học khoa vật lý của trường Norwich Free Academi. Chỉ ít lâu sau ông đã chuyển sang trường Harvarrd nổi tiếng hơn.
Ngay từ học kỳ đầu tiên của trường đại học, Edwin Land đã bộc lộ năng khiếu và rất say mê với lĩnh vực vật lý. Chàng sinh viên trẻ Edwin Land đã được trực tiếp tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học của trường.
Một trong những đề tài đầu tiên mà Edwin Land đã tham gia là nghiên cứu phát triển vật liệu cho phim và giấy ảnh. Đây chính là những cơ sở đầu tiên, cả về lí thuyết lẫn thực nghiệm để ông có vô số những phát minh để đời trong lĩnh vực ảnh. Edwin Land say sưa nghiên cứu khoa học, nhưng ông lại là con người của thực tiễn. Phần lớn thời gian của ông được dành cho phòng thí nghiệm chứ không phải là cho sách vở.
Năm 1932, tại Hội đồng Khoa học của trường Havard, Edwin Land đã công bố một phát minh rất quan trọng. Đó là việc ông đã chế tạo được loại màng lọc phân cực ánh sáng có tính năng tốt và lại rẻ tiền từ vật liệu nhân tạo.
Edwin Land nổi tiếng từ đó. Ông đặt tên cho sản phẩm là Polaroid và đăng ký thương hiệu cho cái tên đó tại cơ quan bảo vệ sở hữu trí tuệ.
Điểm đặc biệt dễ nhận thấy trong con người nhà khoa học Edwin Land là ông luôn tìm cách đưa những phát minh của mình vào thực tế cuộc sống. Với ông điều đó quan trọng và hấp dẫn hơn nhiều lần việc hoàn thiện hay phát triển các mệnh đề, các lý thuyết.
Ngay trong năm 1932 Edwin Land đã có một quyết định mà rất nhiều người cho là dũng cảm và bất ngờ, nhưng có lẽ đối với Edwin Land thì không hẳn như vậy. Ông quyết định thôi học tại trường Harvard, dù lúc đó đang học năm cuối cùng.
Cùng với nhà nghiên cứu Georg Wheelwright, Edwin Land thành lập một trung tâm nghiên cứu tư nhân mang tên Land - Wheelwright Laboratorie. Trung tâm này chú trọng nghiên cứu áp dụng các sản phẩm màng lọc phân cực ánh sáng cho các loại ống kính camera, dụng cụ quang học.
Ý tưởng vĩ đại từ lời đề nghị của con gái
Năm 1937 trung tâm nghiên cứu Land-Wheelwright Laboratorie được chuyển thành công ty Polaroid có trụ sở đặt tại thành phố Boston. Và Edwin Land đã không chỉ còn là một nhà nghiên cứu khoa học mà còn là một nhà doanh nghiệp từ đây.
Mọi nghiên cứu của ông đều hướng tới thị trường, đáp ứng các nhu cầu của khách hàng. Edwin Land dành nhiều công sức để áp dụng màng lọc đặc biệt cho việc sản xuất các loại kính đặc biệt dùng để làm kính râm, kính đèn pha ô tô,...
Câu chuyện về việc phát minh ra những chiếc kính râm chống nắng của Edwin Land cũng rất thú vị vì hoàn toàn ngẫu nhiên. Trong một lần đi câu, một người bạn ông có đem theo một cái màng lọc ánh sáng mang tên Polaroid của Edwin Land tặng. Ông bạn phấn khởi kể lại nhờ cái màng Polaroid này mà ông không bị phản chiếu khi nhìn cá dưới nước. Do vậy số lần câu trúng cá tăng hơn rất nhiều.
Edwin Land rất nhanh nhạy, ngay lập tức đã nghĩ đến việc sản xuất kính cho những người đi câu cá. Những chiếc kính râm này lúc đầu chỉ có bán trong các cửa hàng chuyên bán dụng cụ cho người đi câu. Nhưng chẳng mấy chốc tiếng lành đồn xa rất nhiều người đã tìm mua loại kính chống chói nắng rất hiệu quả này.
Thành công lớn đầu tiên của Edwin Land trên thị trường là việc ông đã ký được hợp đồng cùng sản xuất kính râm chống nắng với hãng sản xuất dụng cụ quang học “American Optical”. Đây là hợp đồng độc quyền cho thương hiệu kính Polaroid. Sau này các hãng khác muốn sử dụng loại sản phẩm này đều phải mua lại lixăng. Kể từ đó kính râm chống nắng của Polaroid đã có mặt khắp nơi.
Năm 1939 số kính râm Polaroid bán ra đã vượt qua con số 1 triệu chiếc. Doanh thu rất lớn từ bán kính đã giúp cho Edwin Land có một cơ sở tài chính vững chắc để tiếp tục có những sản phẩm mới. Kính râm Polaroid luôn được cải tiến và hoàn thiện.
Việc áp dụng thành công vượt quá mong đợi cả về tài chính lẫn ứng dụng khoa học này đã là động lực rất lớn để Edwin Land mạnh dạn đầu tư cho các nghiên cứu trong lĩnh vực sản xuất các loại ống kính camera cũng như các loại màn hình chống phản quang sau này.
Giống như sự ra đời của chiếc kính râm, máy chụp ảnh lấy ngay bắt nguồn từ ý tưởng của con gái Edwin Land. Vào kỳ nghỉ đông năm 1943, Edwin Land cùng cả nhà đi nghỉ tại Santa Fee. Một lần sau khi chụp ảnh, cô con gái Jennifer mới 3 tuổi của Edwin Land hỏi ông: “Bố ơi, con có xem ảnh được ngay không?”. Dù rất muốn, nhưng với công nghệ ảnh và máy ảnh lúc đó, Edwin Land đã không thể chiều cô con gái rượu của mình.
Thế nhưng chính câu hỏi của con gái đã ám ảnh Edwin Land suốt những ngày nghỉ còn lại. Ông quyết tâm nghiên cứu tìm cách chế tạo bằng được loại máy chụp ảnh lấy ngay như mong muốn của cô con gái.
Sau 3 năm miệt mài thử nghiệm, ngày 21/2/1947, một sự kiện đã gây chấn động không chỉ trong dân chúng mà cả trong giới nghiên cứu và giới chụp ảnh. Lần đầu tiên thế giới chứng kiến một chiếc máy chụp ảnh lấy ngay do nhà nghiên cứu tài ba Edwin Land phát minh. Chỉ chưa đầy một phút sau khi chụp, máy ảnh Polaroid đã cho ra tấm ảnh chụp mà không cần bất kỳ động tác tráng phim rửa ảnh trong phòng ảnh như với loại máy chụp ảnh thông thường.
Điều mấu chốt ở đây là Edwin Land đã thành công trong việc kết hợp liền giữa phim và giấy ảnh làm một. Công việc rửa ảnh được thực hiện tự động trong một khoang tối nhỏ được thiết kế gắn vào một máy ảnh thông thường. Việc phát minh ra máy ảnh Polaroid chụp lấy ngay cùng với sự phát minh ra vô tuyến truyền hình được đánh giá là hai phát minh quan trọng nhất trong những năm sau chiến tranh thế giới thứ hai.
Xây dựng tập đoàn Polaroid
Là một nhà khoa học tài ba nhưng lại một lần nữa Edwin Land đã chứng tỏ sự nhạy cảm của mình trong kinh doanh. Ông thấy rõ lợi thế của mình và cả một tiềm năng thị trường máy chụp ảnh lấy ngay vô cùng lớn, không chỉ trong đời sống mà còn phục vụ cho các ngành nghiên cứu và các ngành kinh tế khác.
Ngay sau khi phát minh ra máy ảnh Polaroid, Edwin Land đã tập trung mọi nguồn lực để vừa song song phát triển máy chụp ảnh lấy ngay, vừa mở dây chuyền sản xuất đại trà loại máy này. Edwin Land đã thu hút được nhiều nhà nghiên cứu tài năng cùng với những người thợ kỹ thuật lành nghề.
Cũng ngay từ đầu, Edwin Land đã thuyết phục được nhà nhiếp ảnh trứ danh Ansel Adams về làm cho mình. Một mặt ông này sẽ cố vấn cho Edwin Land về mặt kỹ thuật, mặt khác tên tuổi của nhà nhiếp ảnh sẽ đem lại những hiệu ứng Marketing tích cực cho loại sản phẩm Polaroid lần đầu xuất hiện trên thị trường.
Edwin Land vừa là người chịu trách nhiệm phát triển sản phẩm và là người quản lý doanh nghiệp. Có thể hình dung trong tập đoàn Polaroid dưới sự chèo lái tài ba của Edwin Land có hai dây chuyền hoạt động không nghỉ. Một dây chuyền chuyên phát minh, sáng chế. Một dây chuyền chuyên sản xuất máy ảnh. Năm 1948 chiếc máy chụp ảnh lấy ngay lần đầu tiền có bán cho người tiêu dùng với giá 89,90 USD. Chưa đầy 8 năm sau, Edwin Land đã bán được chiếc máy thứ 1 triệu.
Năm 1961 các kỹ sư thiết kế của Polaroid đã hoàn thiện máy ảnh Polaroid phục vụ cho các nhà khoa học thám hiểm vũ trụ. Năm 1963, Polaroid chụp ảnh màu cũng đã xuất hiện trên thị trường. Từ những năm 1970, Polaroid đã trở thành tập đoàn sản xuất máy ảnh lớn thứ hai thế giới với chi nhánh, văn phòng đại diện tại 134 nước trên thế giới.
Năm 1977, kỷ niệm bằng sáng chế thứ 500 của mình được công nhận, ông chủ tập đoàn Polaroid, Edwin Land đã cho trưng bày một chiếc máy ảnh to đúng bằng một căn phòng để trong viện bảo tàng nghệ thuật Boston. Chiếc máy ảnh khổng lồ này sẽ chỉ cho các nhà nhiếp ảnh hàng đầu sử dụng chụp lại các tác phẩm hội hoạ nổi tiếng của thế giới.
Theo TBKTVN
